Modem versus router: Czym różnią się te urządzenia i do czego służą?

Internet większość z nas uważa za coś oczywistego, ale tylko nieliczni wiedzą, jak dokładnie działa. Zwykli użytkownicy zadowalają się faktem, że za pomocą modemu lub routera odbierają internet, i wszystko działa, jak powinno. Jednak modem i router to zupełnie różne urządzenia, które często są mylone. Sprawdź, jak się od siebie różnią i do czego naprawdę służą.

Co to jest modem?

Modem to skrót od angielskiego terminu Modulator and Demodulator, który odnosi się do jego funkcji modulacji i demodulacji sygnału. Choć na pierwszy rzut oka może to brzmieć skomplikowanie, nie ma powodu do zmartwień. Najważniejsze jest to, że modem służy do przekształcania danych tak, aby można je było wysyłać i odbierać za pośrednictwem połączenia internetowego, czyli wide area network (WAN) wybranego przez ciebie dostawcy.

Pod względem sposobu połączenia z internetem możesz spotkać się z kilkoma typami modemów:

• Modem DSL – wykorzystuje linię telefoniczną do połączenia;
• Modem kablowy – wykorzystuje linię telewizji kablowej;
• Modem satelitarny – komunikuje się za pomocą połączenia satelitarnego;
• Modem z routerem Wi-Fi – uniwersalne urządzenie przeznaczone do odbierania sygnału bezprzewodowego LTE, 4G lub 5G;
• Optyczny terminal sieciowy ONT – wykorzystuje kable optyczne do ekstremalnie szybkiego połączenia, a sygnały świetlne działające na podobnej zasadzie jak alfabet Morse'a są przeznaczone do dekodowania. Można również spotkać urządzenia, które łączą ONT i router.

TIP: Wide area network (WAN) oznacza sieć obejmującą rozległy obszar geograficzny – może to być miasto lub cały kraj. Natomiast local area network (LAN) to twoja domowa sieć, którą stworzysz łatwo za pomocą routera.

Jak działa modem?

Modem to, krótko mówiąc, punkt, który łączy twoje gospodarstwo domowe z internetem. W niektórych typach połączeń internetowych niezbędne jest również modulowanie danych cyfrowych na analogowy sygnał. Jeśli więc zdecydujesz się odwiedzić stronę internetową, instrukcja zostanie przesłana cyfrowo w postaci zer i jedynek.

Modem odbiera dane i moduluje je do postaci analogowej. Sygnał następnie trafia do centrum danych dostawcy, gdzie ponownie jest demodulowany na format cyfrowy. Cały proces odbywa się w przeciągu milisekund.

Co to jest router?

Router to urządzenie, które zarządza ruchem danych w twojej domowej sieci LAN. Jego zadaniem jest efektywne rozdzielanie danych między podłączonymi urządzeniami w twoim domu lub biurze. Dzięki routerowi można udostępniać dane zarówno między urządzeniami, jak i modemem – modem służy do połączenia twojej sieci z internetem.

Większość dostępnych routerów oferuje również inne funkcje, takie jak:

• QoS (Quality of Service) do priorytetyzacji danych,
• blokowanie wybranych urządzeń,
• blokowanie określonych stron internetowych,
• tworzenie własnego hotspotu.

Decydując się na nowy router, nie można od razu chwycić pierwszego urządzenia, na które trafisz w sklepie. Wiele zależy od tego, w jaki sposób chcesz rozprowadzić internet po całym domu i czego od niego oczekujesz. Ogólnie można spotkać się z czterema rodzajami:

• Router kablowy – rozprowadza połączenie internetowe wyłącznie za pomocą kabla ethernetowego. Dzięki połączeniu kablowemu oferuje wyższą jakość i stabilność.
• Router bezprzewodowy – rozprowadza połączenie internetowe za pomocą fal radiowych przez sieć Wi-Fi. Może być bardziej podatny na zakłócenia z powodu innych urządzeń bezprzewodowych, fizycznych przeszkód lub sąsiednich sieci Wi-Fi.
• Router graniczny – znajduje się na granicy między dwiema sieciami. Często używany do połączenia sieci firmowej z internetem.
• Router VPN – jest zmodyfikowany, aby obsługiwać połączenia VPN. Chronione są w ten sposób wszystkie podłączone urządzenia, a nie tylko te, do których można zainstalować aplikacje dostawców VPN.

TIP: Router może działać także samodzielnie, tworząc domową sieć LAN przeznaczoną do udostępniania danych między wieloma urządzeniami.

Jak działa router?

Router w skrócie działa jako centrala zarządzająca wszystkimi urządzeniami podłączonymi do sieci. Jego głównym zadaniem jest decydowanie, jak i gdzie mają wędrować dane. Kiedy urządzenie w sieci wymaga komunikacji z innym urządzeniem, przesyła routerowi pakiet danych.

Ten następnie analizuje nagłówek pakietu, ustala adres docelowy i decyduje, gdzie go wysłać. W większości przypadków chodzi o wysyłanie danych między urządzeniem a modemem. Można jednak ustawić także udostępnianie danych między podłączonymi urządzeniami.

Modem vs router – jaka jest między nimi różnica?

Jak mogłeś zauważyć, modem i router to zupełnie inne urządzenia. Oprócz przeznaczenia różnią się również pod względem innych aspektów, które omówimy bardziej szczegółowo poniżej.

Konstrukcja

Modemy są z reguły mniejsze i mniej skomplikowane niż routery. Wyposażone są jedynie w kilka diod LED, które wskazują stan połączenia. Zazwyczaj jest to małe pudełko z kilkoma portami. Router z kolei jest większy i wyposażony w więcej portów lub anten do rozpraszania sygnału Wi-Fi. Można jednak spotkać i modemy z routerem.

Liczba portów

Modem od routera można odróżnić także liczbą dostępnych portów. Zazwyczaj modem posiada jeden port WAN do połączenia z internetem oraz port LAN do połączenia z routerem – istnieją również modele z większą liczbą portów, ale ze względów bezpieczeństwa nie zaleca się podłączania urządzeń bezpośrednio do modemu. Router z kolei oferuje więcej portów LAN do podłączenia kilku urządzeń jednocześnie.

Funkcje

Modem i router różnią się przede wszystkim swoimi funkcjami, które się nawzajem uzupełniają. Modem służy do połączenia internetu z urządzeniem lub całą siecią domową, a w niektórych przypadkach musi korzystać z modulacji i demodulacji sygnału. Modem jest więc w skrócie bezpośrednim wejściem do WAN.

Jeśli chcesz podłączyć więcej urządzeń lub rozprowadzić Wi-Fi w domu, nie obędziesz się bez routera. Jego funkcją jest sortowanie i rozdzielanie danych między wieloma urządzeniami. W związku z tym tworzy lokalną sieć domową LAN, która może działać także bez połączenia z internetem.

Różnica tkwi również w oprogramowaniu urządzeń. Modemy korzystają z podstawowego firmware'u, który zazwyczaj nie oferuje żadnych dodatkowych funkcji. Router z kolei jest bardziej zaawansowanym urządzeniem, które oprócz kierowania danymi, potrafi wykonywać również zaawansowane operacje, takie jak blokowanie stron internetowych czy priorytetyzacja danych.

Bezpieczeństwo

Większość modemów nie posiada żadnej ochrony. Pod tym względem polegają na routerze, który oferuje szereg funkcji zabezpieczających, w tym firewall. Potrafi samemu blokować niepożądane strony internetowe. Zabezpieczenia obejmują również WPA/WPA2 dla sieci bezprzewodowych. Niektóre routery mogą być wyposażone w bardziej zaawansowaną wersję zabezpieczenia WPA3.

Położenie w sieci

Modem to pierwszy punkt, który łączy twoją sieć z internetem. Za nim znajduje się router, który odpowiada za dystrybucję połączenia internetowego między urządzeniami w sieci. Na rynku są już dostępne modemy z routerami Wi-Fi, dzięki czemu wystarczy tylko jedno urządzenie.

Połączenie

Na oba urządzenia można patrzeć również pod kątem połączenia. Jedynym urządzeniem bezpośrednio podłączonym do internetu jest modem, ponieważ potrafi modulować i demodulować dane. Router nie potrafi tego zrobić, dlatego służy tylko do dystrybucji połączenia internetowego między wieloma urządzeniami.

TIP: Oprócz routera można spotkać się także z przełącznikiem sieciowym, czyli switchem. Nie jest on sam w sobie zdolny do tworzenia sieci LAN, ale po podłączeniu do routera skutecznie łączy poszczególne urządzenia. Główną jego zaletą jest precyzyjne wysyłanie danych, które nie są wysyłane do wszystkich urządzeń jednocześnie, lecz do jednego konkretnego. Kolejną zaletą jest większa liczba portów LAN do podłączenia większej liczby urządzeń.

Jak działa połączenie internetowe za pomocą modemu i routera?

Jeśli dotarliście aż tutaj, już wiecie, że modem i router to zupełnie różne urządzenia, które jednak wzajemnie się uzupełniają. Dla pełnego zrozumienia powinniśmy jednak spojrzeć również na to, jak cały proces wygląda w praktyce.

Wyobraźcie sobie, że chcecie obejrzeć film na YouTube i posiadacie klasyczny modem DSL:

1. Klikacie na film, który chcecie obejrzeć, a wasze urządzenie przesyła polecenie do routera w formie pakietów danych.
2. Router odbiera żądanie, przetwarza je i przesyła do modemu.
3. Modem moduluje dane cyfrowe na sygnał analogowy i przesyła go do waszego dostawcy internetu.
4. Odbiorca przyjmuje żądanie i demoduluje sygnał analogowy z powrotem na formę cyfrową, dzięki czemu serwer jest w stanie przetworzyć żądanie.
5. Następnie sygnał cyfrowy jest modulowany na analogowy i przesyłany z powrotem do modemu.
6. Modem ponownie demoduluje sygnał na cyfrowy i przesyła go do routera.
7. Router przetwarza żądanie, przesyła dane do waszego urządzenia i film się uruchamia.

Proces zależy również od typu połączenia internetowego, którego używacie. W przypadku internetu kablowego i DSL konieczne jest demodulowanie i modulowanie sygnału. Natomiast internet bezprzewodowy i światłowodowy wykorzystuje tylko sygnał cyfrowy, dzięki czemu ta funkcja nie jest potrzebna.

Jeśli chcecie podłączyć do internetu wasz dom lub na przykład biuro, nie obejdzie się bez modemu. Do niego możecie podłączyć niezbędne urządzenia, ale z punktu widzenia bezpieczeństwa nie jest to najlepsze rozwiązanie. Do podłączenia większej liczby urządzeń lepiej jest nabyć router. Dzięki niemu stworzycie domową sieć LAN, do której możecie podłączyć urządzenia przez Wi-Fi lub kabel.

Jeśli nie wiecie, jaki modem lub router wybrać, nie wahajcie się skontaktować ze swoim dostawcą. Ten doradzi wam, jakie konkretne urządzenia pasują do danego typu połączenia lub przynajmniej podpowie, na jakie parametry zwrócić uwagę podczas wyboru.